ЗАШТИТА НА ДЕЦАТА ОД НЕЧОВЕЧКО ИЛИ ПОНИЖУВАЧКО ПОСТАПУВАЊЕ ИЛИ КАЗНУВАЊЕ ВО МЕСТА НА ЛИШУВАЊЕ ОД СЛОБОДА СО ОСВРТ НА ЗАТВОР ЗА ДЕЦА ОХРИД И ВОСПИТНО-ПОПРАВЕН ДОМ ТЕТОВО

Димитриевска, Славица (2025) ЗАШТИТА НА ДЕЦАТА ОД НЕЧОВЕЧКО ИЛИ ПОНИЖУВАЧКО ПОСТАПУВАЊЕ ИЛИ КАЗНУВАЊЕ ВО МЕСТА НА ЛИШУВАЊЕ ОД СЛОБОДА СО ОСВРТ НА ЗАТВОР ЗА ДЕЦА ОХРИД И ВОСПИТНО-ПОПРАВЕН ДОМ ТЕТОВО. /.

Text Slavica-Dimitrievska-dr-teza-veb.pdf Download (2MB)

Abstract

Општата цел на докторскиот труд е да се зајакне заштитата на правата на децата
лишени од слобода. Имајќи ги предвид стандардите за постапување со деца лишени од
слобода во бројни меѓународни и домашни акти од една страна, а праксата или степенот на
нивно спроведување од друга страна, конкретната цел на оваа докторска дисертација е
јакнење на заштитата на децата лишени од слобода од каква било форма на нечовечко или
понижувачко постапување или казнување. Токму почитувањата на правата на децата
лишени од слобода се главниот предуслов за нивна заштита од несоодветно постапување
кон нив.
Докторскиот труд е составен од шест дела, и тоа теоретски дел, наоди од спроведено
истражување, компаративна анализа со земјите од регионот, Србија, Црна Гора, Хрватска и
Словенија, осврт на новелите, измените и дополнувањата во Законот за извршување на
санкциите и Законот за правда за децата, заклучоци и препораки.
Па така, теоретскиот дел дава преглед на формите на делинквенто или антисоцијално
поведение, причините или ризик факторите коишто доведуваат до тоа, дефинирање и
толкување на поимите нечовечко и понижувачко постапување или казнување, како и
манифестациите и појавите кои може да се подведат под нив. Се дава преглед и на
стандардите за постапување со децата лишени од слобода.
Истражувачкиот дел ги презентира наодите од спроведеното истражување и дава
сеопфатен приказ на затечените состојби во местата на лишување од слобода за деца
лишени од слобода, односно Затвор за деца Охрид и Воспитно-поправен дом Тетово.
Рамката на истражувањето спроведено за потребите на докторатот опфати анализа
на документи, како и собирање на податоци преку прашалници, интервјуа и групни
разговори, но и набљудување на материјалните и други услови во местата на лишување од
слобода. Истражувањето ги опфати двете установи за лишување од слобода на деца во
судир со закон во земјава, и тоа Затвор за деца Охрид и Воспитно-поправниот дом Тетово.
Дополнително се спроведоа разговори со судии за деца и се собраа квантитативни податоци
од судовите со проширена надлежност.
Компаративната анализа опфати преглед на законодавството во однос на децата во
судир со закон како и праксите од местата за лишување од слобода на деца на земјите од
регионот (Србија, Црна Гора, Хрватска и Словенија).
Докторскиот труд даде осврт и на новелите, измените и дополнувањата на Законот
за извршување на санкциите и Законот за правда за децата.
Заклучоците на истражувањето заземаат посебен дел од докторскиот труд, и
посочија на низа предизвици со кои се соочува пенитенцијарниот систем во Македонија1,
особено кога се во прашање децата. Имено, освен материјалните услови, кога е во прашање
Затворот за деца Охрид, наодите од истражувањето укажуваат и на недостатоци во начинот
на кој се постапува со децата лишени од слобода, односно недоволно третмани, активности,
а пред сè образование како клучно во процесот на ресоцијализација. Понатаму се
забележува и недостаток на професионален кадар, па следствено и активности за градење
вештини и стручна наобразба на децата, како и недоволно ефикасна комуникација и
координација помеѓу засегнатите чинители во овој процес. Истражувањето нотира и
отсуство на надзор од страна на судиите за деца.
Согласно изведените заклучоци, докторатот во својот последен, шести дел содржи
препораки, односно можни решенија за затечените состојби, а со цел надминување на
детектираните слабости и овозможување ефикасен и одржлив процес на ресоцијализација
и социјална адаптација на децата во судир со закон и лишени од слобода.
Клучни зборови: детско престапништво, деца во судир со закон, деца лишени од
слобода, места на лишување од слобода, нечовечко или понижувачко постапување или
казнување.

Item Type:	Other
Subjects:	Scientific Fields (Frascati) > Social Sciences > Educational sciences Scientific Fields (Frascati) > Social Sciences > Law Scientific Fields (Frascati) > Social Sciences > Political science Scientific Fields (Frascati) > Social Sciences > Psychology Scientific Fields (Frascati) > Social Sciences > Other social sciences
Divisions:	Faculty of Security
Depositing User:	Ms. Olivera Trajanova
Date Deposited:	04 Sep 2025 09:12
Last Modified:	04 Sep 2025 09:12
URI:	https://eprints.uklo.edu.mk/id/eprint/11047

Actions (login required)

View Item